In een hectische woningmarkt is het verleidelijk om te zwichten voor een hypotheek die je zonder al te veel poespas kunt afsluiten tegen een lage rente.
Maar volgens Anton Vanden Bol, algemeen directeur Hypotheek Visie Centrale, ligt in deze markt het gevaar van falende zorgplicht op de loer.
In hun zoektocht naar lage rente komen consumenten tools tegen waarmee ze zelf een hypotheek kunnen afsluiten. Snel, gemakkelijk en goedkoop zijn de verkoopbeloftes. Maar, waarschuwt Vanden Bol op finance.nl: “ Gezien de zorgplicht en alle complexiteit rondom het afsluiten van een hypotheek is het onwaarschijnlijk dat de consument in deze een goed hypotheekadvies krijgt waarbij men voldoende is geïnformeerd en gewezen op alle risico’s. Oftewel, dat het een advies is waarbij aan de wettelijke regels wordt voldaan. Een goed hypotheekadvies dat aan alle wettelijke eisen voldoet is gewoon veel werk en kost dus ook geld.”
De wettelijke eisen bij het invullen van die zorgplicht houden onder meer in dat de hypotheekverstrekker zelfstandig onderzoek moet doen naar de risico’s van de verstrekking en dat hij de klant moet informeren en waarschuwen over de risico’s, zodanig dat de klant zelf kan beoordelen of hij de verplichtingen kan (blijven) nakomen. Bovendien moet de geldverstrekker op grond van die zorgplicht consumenten waarschuwen voor de risico’s die verbonden zijn aan het bestedingsdoel. Wie bijvoorbeeld in deze tijd van stijgende huizenprijzen een extra hypotheek afsluit om vervolgens het geld te beleggen, moet door de hypotheekverstrekker gewezen worden op de risico’s van dat beleggen met geleend geld.
Deze interpretatie van de zorgplicht werd afgelopen zomer bekrachtigd in een arrest van de Hoge Raad. Die zaak draaide om hypothecaire leningen die door de SNS Bank verstrekt waren op basis van een overwaardeconstructie. Consumenten sloten via een tussenpersoon hypothecaire geldleningen af bij de SNS Bank en het verstrekte geld werd vervolgens door de tussenpersoon belegd. De tussenpersoon ging failliet en de consumenten konden fluiten naar hun geld. Zij verenigden zich in een stichting gedupeerden en stelden SNS Bank aansprakelijk voor de geleden schade, omdat de bank zijn zorgplicht zou hebben verzaakt.
De Hoge Raad oordeelde dat de regelgeving ten tijde van dit debacle weliswaar minder goed ingevuld was, maar dat een bank op basis van haar maatschappelijke functie wel degelijk een zorgplicht heeft, die inhoudt dat klanten behoed worden voor overkreditering. Bovendien, aldus de Hoge Raad, had de SNS Bank in dit geval ook moeten kijken naar het bestedingsdoel. Terugbetaling van de hypotheek was immers afhankelijk van behaald rendement, en voor dat risico had de bank de consumenten moeten waarschuwen en desnoods behoeden.
Wilt u meer weten over de zorgplicht?
