Arbeidsrecht
Op grond van de wet heeft een werknemer recht op tenminste 70% van zijn salaris (en het eerste jaar tenminste het minimumloon) tijdens ziekte. Een werknemer heeft daarnaast óók tijdens ziekte recht om op vakantie te gaan en hij bouwt bovendien tijdens ziekte ook gewoon vakantiedagen op. Maar hoe zit het met de uitbetaling van deze vakantiedagen? Dienen zij tegen 70% of 100% uitbetaald te worden?
Deze vraag was aan de orde in een rechtszaak die speelde bij de Rechtbank Overijssel. Een medewerker van de Belastingdienst raakte eind 2015 (deels) arbeidsongeschikt. In het eerste jaar van zijn ziekte kreeg hij op grond van vakantieregeling bij de Belastingdienst 100% van zijn salaris doorbetaald. In het tweede jaar was dat volgens deze regeling 70 %. De werknemer vond echter dat hij de vakantiedagen die hij in het tweede jaar opnam voor 100% in plaats van 70% betaald diende te krijgen. De Belastingdienst weigerde dat. De rechtbank heeft in de rechtszaak die volgde aan het Europese Hof van Justitie EU vragen gesteld: hoe moet hiermee omgegaan worden?
Het Europese Hof oordeelde dat een zieke werknemer wat betreft recht op vakantie in dezelfde positie moet verkeren als werknemers die niet ziek zijn. De zieke werknemer kiest er immers niet voor om ziek te worden. Omdat het recht op vakantie daarnaast een zwaarwegend recht is, mag een werknemer er niet van weerhouden/ afgehouden worden om van dit recht gebruik te maken (doordat hij een lager loon uitbetaald krijgt). Het hof oordeelt daarom dat het volledige loon moet worden doorbetaald wanneer de werknemer tijdens ziekte vakantie opneemt: 100% dus en niet 70%. De uitspraak is niet een verrassende: het Europese Hof heeft in het verleden al vaker geoordeeld dat werknemers maximaal beschermd moeten worden, omdat het recht op vakantie een grondrecht is waar veel gewicht aan toekomt.
De Rechtbank Overijssel zal zich nu – met deze uitspraak in het achterhoofd – opnieuw moeten buigen over de zaak van de belastingambtenaar; hij zal alsnog recht hebben op betaling van zijn volledige salaris tijdens zijn vakantie.
In Nederland is de vraag hoe moet worden omgegaan met uitbetaling van de vakantiedagen van een zieke werknemer al een paar keer beantwoord door rechters: het ging toen alleen telkens om de betaling van opgebouwde, maar niet-genoten vakantiedagen in het kader van de eindafrekening van het dienstverband. Dit dient tegen 100 % van het salaris te gebeuren. Voor zover er onduidelijkheid was over de betaling van opgenomen vakantie tijdens ziekte is die onduidelijkheid met de uitspraak van het Europese Hof er nu (ook) niet meer.
Kijkend naar de uitspraak van het Hof van Justitie zou dit in de hand kunnen werken dat een zieke werknemer die recht heeft op 70% van zijn loon, vakantiedagen gaat opnemen. Dit levert immers een financieel voordeel op. Daarbij is een werknemer gedurende de vakantieperiode vrijgesteld van de verplichting om te voldoen aan re-integratie inspanningen. Dit is een reden waarom een werknemer veelal toestemming moet vragen voor vakantie van de bedrijfsarts en zijn werkgever. De vakantie mag immers de re-integratie niet negatief beïnvloeden. De periode van ziekte loopt in elk geval wel door; het opnemen van vakantie schort die periode niet op.
Wij verwachten nog wel verdere ontwikkelingen in de rechtspraak. Zo biedt de rechtspraak van het Hof van Justitie nog wel een opening om van de regel dat tijdens ziekte ‘de waarde’ van een vakantiedag 100 % van het salaris moet bedragen, af te wijken voor wat betreft de bovenwettelijke vakantiedagen (alle ‘extra’ vakantiedagen boven 20 dagen bij een voltijds dienstverband). De bovenwettelijke kunnen mogelijk wél tegen 70 % loonwaarde vergoed worden.
Een vraag die daarnaast ook nog aan de orde zou kunnen komen in dit verband is of het moment van opbouwen van de vakantiedag nog relevant is. Bouwde de werknemer die vakantiedag op, op het moment dat hij recht had op 100% van zijn salaris? Of tijdens een moment dat zijn recht op loon 70% was? Heeft dit invloed op de waarde van deze vakantiedag als het gaat om het uitbetalen daarvan? Wij houden het voor u in de gaten.
Werkgevers doen er in elk geval goed aan om het beleid van het uitbetalen van vakantiedagen tijdens ziekte nog eens tegen het licht te houden. Voor zover er tijdens vakantie een lager salaris (bijvoorbeeld 70 %) wordt betaald dan het loon dat zou zijn verschuldigd zónder ziekte, kan dat in strijd zijn met de uitleg van het Europese Hof.
-
Jolanda de Groot Advocaat | MfN geregistreerd Mediator Bekijk profiel -
Joost Knaap Advocaat Bekijk profiel
