Wanneer mogen verplichtingen uit een overeenkomst worden opgeschort?

Bedrijven hebben regelmatig te maken met klanten of relaties die hun afspraken niet nakomen. Op basis van de overeenkomst moeten deze bedrijven dan wel gewoon aan hun eigen verplichtingen voldoen.

Een voorbeeld. Een IT-bedrijf bestelt 50 computers en ontvangt slechts de helft daar van. De leverancier deelt mede dat het restant – tegen de afspraken in – later zal worden geleverd. Het bedrijf ontvangt al wel de factuur voor de gehele bestelling met het verzoek om voor betaling zorg te dragen. Omgekeerd kan ook: een leverancier verkoopt producten aan een vaste afnemer, terwijl die afnemer al een aantal keer de facturen niet heeft voldaan. Als het IT-bedrijf de facturen betaalt en de leverancier de producten gewoon levert, geldt dat zij niets anders kunnen doen, dan wachten en hopen dat de contractspartij alsnog aan haar verplichtingen voldoet. Dit is allerminst een wenselijke situatie. In de wet is voor deze situaties een “escape” gecreëerd, waarin men in bepaalde gevallen de eigen verplichtingen mag uitstellen tot de wederpartij aan zijn verplichtingen heeft voldaan: het opschortingsrecht.

Om een beroep te kunnen doen op het opschortingsrecht, moet zijn voldaan aan een aantal vereisten:

• Er moet sprake zijn van een opeisbare vordering op de contractspartij. Dit betekent dat de contractspartij te laat moet zijn met de betaling of de levering;
• Er moet een nauw verband bestaan tussen de opeisbare vordering (de vordering tot het betalen of het leveren) en de verplichting die men wenst op te schorten. Hiervan is in ieder geval sprake als de vordering en de verplichting voortvloeien uit dezelfde of een soortgelijke overeenkomst met de contractspartij.
• De tekortkoming moet de opschorting wel rechtvaardigen. Zo zal een levering van 100 iPads niet mogen worden opgeschort als de afnemer slechts een paar dagen te laat is met de betaling van een klein bedrag.
• In  sommige gevallen brengen de zogenoemde eisen van redelijkheid en billijkheid met zich mee dat de contractspartij op de hoogte moet worden gebracht van het feit dat zal worden opgeschort en op welke gronden.

Opschorting is een effectief middel om te voorkomen dat u de dupe wordt van contractspartijen die hun verplichtingen niet nakomen.  Partijen kunnen van de wettelijke regels omtrent opschorting afwijken. De wettelijke bevoegdheid om op te schorten kan in de overeenkomst of via algemene voorwaarden namelijk worden beperkt, uitgesloten of juist worden uitgebreid.

Voorkom onnodige risico’s en maak gebruik van uw opschortingsbevoegdheid als het nodig is. Let echter wel goed op of u daadwerkelijk bevoegd bent om uw verplichtingen op te schorten. Als u uw verplichtingen namelijk opschort zonder daartoe bevoegd te zijn, loopt u het risico aansprakelijk gehouden te worden voor de door uw contractspartij geleden schade als gevolg van de onterechte opschorting. Voor meer informatie, advies en het opstellen van uw contracten of algemene voorwaarden, kunt u contact opnemen met onze praktijkgroep Contractenrecht.