Met een hockeystick kun je rake klappen uitdelen, zowel binnen het veld als buiten het veld. Een klap met een hockeystick buiten het veld leidt in het algemeen (tenzij je je in een gevaarlijke situatie verweert) tot aansprakelijkheid van degene die de klap uitdeelt. Een klap met een hockeystick in het veld met letsel tot gevolg kan tot aansprakelijkheid leiden.
Een uit het leven gegrepen voorbeeld: in een hockeywedstrijd komen een spits en een keeper met elkaar in botsing. De spits die scheenbeschermers droeg breekt daarbij zijn been. Na de botsing wordt het spel stilgelegd. De scheidsrechter heeft de keeper geen gele of rode kaart gegeven. Van het incident wordt geen melding gemaakt bij de KNHB.
De speler ondergaat diverse operaties. Ongelukkigerwijs worden daarbij ook nog fouten gemaakt als gevolg waarvan hij blijvend letsel overhoudt aan de beenbreuk. Namens de spits wordt de keeper aansprakelijk gesteld voor alle schade. Het gerechtshof komt in deze zaak tot de conclusie dat de keeper aansprakelijk is.
Vooropgesteld dient te worden dat in een sport en spel situatie minder snel mag worden aangenomen dat een deelnemer aansprakelijk is voor een gedraging die letsel veroorzaakt. Dit houdt verband met de voorzienbare risico’s die de deelname aan het spel met zich meebrengt en de verwachtingen van een deelnemer aan een sportwedstrijd.
Er wordt in zo’n geval gekeken naar de bijzondere bijkomende omstandigheden. In het hiervoor genoemde voorbeeld speelde dat de keeper de spits onderuit schopte nadat de spits op het doel had geschoten. De actie kon niet meer gericht zijn op het voorkomen van het schot op het doel. De keeper had in dit geval zijn benen nog kunnen intrekken of nog beter, hij had van zijn actie kunnen afzien.
Op grond hiervan oordeelde het gerechtshof – gelijk de rechtbank eerder had gedaan – dat sprake was van een zodanige actie van de keeper dat, ook al was sprake van een sport en spel situatie waaraan risico’s zijn verbonden, de spits hierop niet bedacht behoefde te zijn. Het gerechtshof baseerde dit oordeel mede op basis van verschillende getuigenverklaringen, op grond van een deskundigenverklaring van een hoogleraar bewegingswetenschappen en op grond van de aard van het letsel.
Dit is uiteraard een uitzondering, maar het gebeurt vaker dan men denkt. Immers, wat te denken van die speler die nog even met de stick of elleboog doorhaalt en het hoofd of een ander ledemaat van zijn tegenstander raakt, die als gevolg daarvan gewond raakt. Een dergelijk doorhalen ligt niet besloten in het risico dat je aanvaardt wanneer je aan het spel deelneemt. Ook in een dergelijk geval is men aansprakelijk.
Je zult van geval tot geval moeten beoordelen of hiervan sprake is. Zo werd in het zogenaamde tennisarrest geoordeeld dat geen sprake was van aansprakelijkheid toen na afloop van een game de ene speler een aantal ballen naar de andere kant van de baan sloeg en de andere speler (die op ongeveer twee meter van het net stond) een van de ballen op zijn oog kreeg en aan dat oog blijvend het gezichtsvermogen verloor.
In dat geval werd overwogen dat gedragingen die buiten de spelsituatie onvoorzichtig en daarmee onrechtmatig zouden zijn geweest binnen de spelsituatie dit karakter niet behoeven te hebben omdat de deelnemers aan het spel gedragingen – waaronder ook misslagen – van elkaar te verwachten hebben en dit in geval van een ongelukkige samenloop van omstandigheden niet onmiddellijk als onzorgvuldig en daarmee onrechtmatig moet worden aangemerkt.
Maakt het nog iets uit of je door de arbiter bestraft wordt met bijvoorbeeld een gele of rode kaart? Zeker maakt het iets uit, maar het is niet volledig maatgevend voor de eventuele onrechtmatigheid. Het enkele feit dat je geen kaart krijgt wil niet zeggen dat je niet onrechtmatig hebt gehandeld en het enkele feit dat je wel een kaart krijgt betekent niet onmiddellijk dat sprake is van een onrechtmatigheid. Het is een van de elementen die bij de beoordeling van de aansprakelijkheid een rol speelt.
Kortom: de lat ligt bij sport en spel situaties iets hoger, maar dit betekent niet dat dit een vrijbrief vormt. Dat je als gevolg van een zwaai of slag met een stick een verwonding kunt oplopen is inherent aan het deelnemen aan het hockeyspel. Dit betekent niet dat iedere slag geoorloofd is. Dat zal van geval tot geval moeten worden beoordeeld.
