Een uitzendkracht haalt tijdens zijn werk bij de inlener ransomware binnen, waardoor het bedrijf de rest van de dag plat ligt. Het bedrijf wil de schade verhalen op het uitzendbureau.
In de algemene voorwaarden van het uitzendbureau staat dat het uitzendbureau niet aansprakelijk is voor schade ten gevolge van het inzetten van arbeidskrachten die niet blijken te voldoen aan de door de opdrachtgever gestelde eisen, tenzij de opdrachtgever binnen een redelijke termijn na aanvang van de inlening een schriftelijke klacht indient en daarbij bewijst dat er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid van de uitzendonderneming bij de selectie.
Verder houdt de uitzendonderneming zich niet aansprakelijk voor schade en verliezen die voortvloeien uit doen of nalaten van de uitzendkracht. En áls er al sprake zou zijn van aansprakelijkheid, dan blijft die beperkt tot het door de uitzendonderneming aan de opdrachtgever in rekening te brengen opdrachtgevertarief voor de uitvoering van de opdracht. Aansprakelijkheid voor indirecte schade is in alle gevallen uitgesloten, aldus de algemene voorwaarden. In een ander artikel is opgenomen dat de opdrachtgever te allen tijde gehouden is elke door de uitzendonderneming ingediende nota binnen veertien kalenderdagen na factuurdatum te voldoen.
Als de uitzendkracht een paar weken bij het bedrijf werkt, haalt hij via zijn computer ransomware binnen, waardoor zijn computer volledig onbruikbaar wordt: alle bestanden zijn geblokkeerd. De inlener sluit daarop voor de zekerheid alle computers af en stuurt haar medewerkers voor die dag naar huis. Later blijkt overigens dat de andere computers niet geïnfecteerd waren, zodat de schade beperkt is gebleven. De uitzendkracht mag ook naar huis en het bedrijf laat de uitzendorganisatie weten dat hij niet meer hoeft terug te komen. Wanneer het uitzendbureau drie facturen aan het bedrijf stuurt voor de door haar geleverde diensten, blijven de facturen onbetaald.
Het uitzendbureau vraagt de rechter om het bedrijf tot betaling te dwingen. Het bedrijf voert – voor zover hier relevant – aan dat de door haar geleden schade verrekend moet worden met de vordering van de uitzendonderneming. De uitsluiting van aansprakelijkheid in de algemene voorwaarden is onredelijk bezwarend en daarom zijn de bedingen vernietigbaar, zo meent het bedrijf. Ten eerste wordt geen onderscheid gemaakt in de aard van de door de uitzendkracht gemaakte fouten, zodat ook opzet of roekeloosheid eronder valt. Ten tweede is de uitzender verzekerd voor dit soort schade en ten derde mag in de vergoeding die het bedrijf aan de uitzender betaalt, ook een component voor het dragen van risico’s inbegrepen worden geacht.
Het uitzendbureau verweert zich: de uitzendkracht had geen fout gemaakt, leiding en toezicht waren overgedragen aan het bedrijf, zodat de uitzender niet aansprakelijk is voor veroorzaakte schade. Daarnaast is de aansprakelijkheid in de algemene voorwaarden uitgesloten. En er is geen sprake van opzet of bewuste roekeloosheid bij de selectie van de uitzendkracht. Verder betwist de uitzender de hoogte van de schade.
De rechter oordeelt dat de uitzendkracht een fout heeft gemaakt en dat dit plaats vond tijdens zijn werkzaamheden voor het bedrijf. Het bedrijf stelt door deze fout schade te hebben geleden en spreekt daarvoor de uitzendonderneming aan. Strikt genomen is dat terecht, aldus de rechter. In het onderhavige geval moet namelijk geoordeeld worden dat de uitzendonderneming zeggenschap had over haar ondergeschikte (de uitzendkracht), al was de feitelijke zeggenschap uitbesteed aan het bedrijf. Voldoende voor het aannemen van zeggenschap is namelijk dat de uitzendonderneming de uitzendkracht voor het bedrijf heeft geworven en geselecteerd en aan haar heeft uitgeleend om als medewerker schadeopname werkzaamheden te verrichten. De Hoge Raad geeft in zijn uitspraak van 14 juli 2017 een zeer ruime uitleg aan het begrip zeggenschap en het is voor een uitzendorganisatie niet gemakkelijk om aan aansprakelijkheid voor fouten van aan derden uitgeleende uitzendkrachten te ontkomen.
De uitzendonderneming heeft echter in haar algemene voorwaarden een beding opgenomen waarin zij aansprakelijkheid voor fouten van haar ondergeschikten uitsluit. Alleen als het uitzendbureau zelf het ernstige verwijt kan worden gemaakt dat zij een onbekwaam persoon aan het bedrijf heeft uitgeleend, kan aan de werking van dit beding worden ontkomen. Dat is niet gesteld of gebleken, aldus de rechter. En dat het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn aansprakelijkheid uit te sluiten, is volgens de rechter ook niet aan de orde. Het betreft hier twee professionele partijen die een overeenkomst met elkaar hebben gesloten. Indien dergelijke clausules buiten toepassing zouden blijven, kunnen uitzendbureaus hun aansprakelijkheidsrisico’s slechts tegen zeer aanzienlijke premies verzekeren. Die premies zouden zij vervolgens weer moeten door berekenen aan hun opdrachtgevers waardoor de kosten zeer aanzienlijk zouden stijgen. In het algemeen zullen opdrachtgevers er meer bij gebaat zijn zelf te bepalen welke risico’s zij tegen welke premies wensen te verzekeren. Conclusie: het bedrijf moet de rekeningen gewoon betalen.
Het is dus verstandig om het risico van schade, die de uitzendkracht veroorzaakt, te verleggen naar de opdrachtgever.
Wilt u daar meer over weten? Neem dan contact met ons op.
Gieljan Stevelmans
