Een maatschap is een personenvennootschap en wordt vaak opgericht door samenwerkende beroepsuitoefenaars zoals artsen, notarissen of advocaten.
De maatschap heeft geen rechtssubjectiviteit, wat betekent dat zij geen zelfstandige drager is van rechten en plichten. Net als bij een eenmanszaak heeft de maatschap geen afgescheiden vermogen en zijn de maten aansprakelijk met het eigen vermogen, ieder voor gelijke delen. Er zijn drie scenario’s die kunnen spelen bij een maatschap en een scheiding.
Scenario 1
Als scheidende echtgenoten samen een maatschap hebben opgericht, dan komt het vaak voor dat de partners de maatschap niet meer samen willen voortzetten, vanwege het persoonlijke karakter van de onderneming. In dat geval kunnen zij voor ontbinding van de maatschap kiezen. Het is gebruikelijk dat over dit ontbinden afspraken zijn gemaakt in de maatschapsovereenkomst.
Als een van de echtgenoten de maatschap individueel wil voortzetten, zonder de andere partner, kan dit alleen door wijziging van de rechtsvorm. Een maatschap wordt immers gedreven door meer dan één persoon. In dergelijke situaties neemt degene die de onderneming voortzet de activa en passiva van de maatschap over, maar hiervoor moet de andere echtgenoot wel financieel gecompenseerd worden.
Scenario 2
Het kan ook zo zijn dat de echtgenoten een maatschap hebben opgericht, samen met één of meer derden. Wanneer één van de echtgenoten uit de maatschap treedt, eindigt in beginsel door zijn opzegging de maatschap. Dit is echter anders wanneer de maten bij het opstellen van de overeenkomst een clausule hebben opgenomen waarin wordt bepaald dat de maatschap voortgezet wordt indien een van de maten opzegt. Als dat zo is en er blijven minstens twee maten over, hoeft de rechtsvorm van de maatschap niet gewijzigd te worden.
Wanneer echter één van de echtgenoten weigert om uit de maatschap te treden, dan kan dit worden afgedwongen via de rechter. De achterblijvende maten moeten dan ‘gewichtige redenen’ aandragen op grond waarvan de ex-echtgenoot kan worden gedwongen uit de maatschap te stappen. De vertrekkende maat heeft dan echter wel recht op een vergoeding.
Scenario 3
Ten derde kan het zo zijn dat slechts één van de echtgenoten een aandeel in een maatschap heeft. Waar de andere echtgenoot dan recht op heeft, hangt af van de manier waarop zij getrouwd zijn. Als de echtgenoten in gemeenschap van goederen zijn getrouwd, dan heeft de andere echtgenoot bij een scheiding recht op 50% van het maatschapsaandeel. Het is echter, met het oog op het voortbestaan van de maatschap, wenselijk dat dit geld in de onderneming blijft. Scheidende echtgenoten doen er daarom goed aan om hierover afspraken te maken in het echtscheidingsconvenant.
Als de echtgenoten zijn getrouwd op huwelijkse voorwaarden, hangt het van deze voorwaarden af hoe het aandeel in de maatschap wordt verdeeld.
Tot slot kan het natuurlijk ook zo zijn dat scheidende echtgenoten hun onderneming samen voortzetten. In dat geval hoeft er bij scheiding niets verdeeld dan wel verrekend te worden. Het is dan echter wel aan te raden om te overwegen de rechtsvorm van de maatschap te veranderen in bijvoorbeeld een besloten vennootschap (bv). Bij een maatschap zijn de maten namelijk persoonlijk aansprakelijk, terwijl dit bij een bv niet zo is.
Wilt u meer weten of heeft u vragen? Neem contact met ons op!
