Home Actueel Archief Rode zolen: kan een enkele kleur een merk zijn?

Rode zolen: kan een enkele kleur een merk zijn?

Archief
03-01-13

Kleuren worden veel gebruikt op producten en in reclame. Veel van dit kleurgebruik kan worden gekwalificeerd als versiering, maar kleuren zijn natuurlijk ook bij uitstek geschikt om te dienen als signaalgever. In het verleden is wel gebleken dat een kleur een volwaardige merkfunctie kan vervullen. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan het blauw van de Camping Gaz containers of het KPN-groen. Maar kan de enkele rode kleur van een schoenzool ook als merk dienen?

 
HOGE EISEN AAN KLEUR ALS ONDERSCHEIDINGSSIGNAAL
Ruim 30 jaar geleden heeft het Benelux Gerechtshof beslist dat een enkele kleur een merk kan zijn, maar dat hieraan voorwaarden zijn verbonden. Ook het Europese Hof van Justitie heeft ruim 26 jaar later gesteld dat een kleur een merk kan zijn, maar aan deze kleurmerken worden zware eisen gesteld ten aanzien van onderscheidend vermogen en de grafische weergave van de kleur. Voor wat betreft het onderscheidend vermogen van een kleur geldt dat daadwerkelijk moet worden aangetoond dat een kleur als een teken overkomt, en dus als onderscheidingssignaal wordt gezien, en niet als versiering. Deze zware eisen lijken te zijn ingegeven door de angst voor monopolisering van kleuren door middel van merkdepots. 
 
 
LOUBOUTIN VERSUS YVES SAINT-LAURENT
Uitgangspunt is dat kleuren in beginsel geen onderscheidend vermogen hebben, maar wel een onderscheidend vermogen kunnen krijgen door inburgering. Van inburgering is sprake als een merk als gevolg van het gebruik dat van dat merk wordt gemaakt onderscheidend vermogen verkrijgt. Voor een kleurmerk moet altijd een internationaal erkende kleurcode worden gebruikt.
 
Recent heeft de Franse ontwerper Christian Louboutin zijn ‘rode zolen’ met een beroep op het merkrecht proberen te beschermen in een zaak die hij tegen Yves Saint-Laurent had aangespannen. 
Louboutin voorziet zijn ontwerpen al sinds de jaren ‘90 van een rode zool. Louboutin heeft sinds 2008 een specifieke kleur rood (Pantone  18-1663-TP, Chinese red) op de zool van een schoen in zowel de Verenigde Staten als de Europese Unie als merk geregistreerd.
 
 
RECHTER TREKT LOUBOUTIN'S KLEURMERK IN TWIJFEL
In 2011 sleepte Louboutin het Franse modehuis Yves Saint Laurent (‘YSL’) voor de rechter wegens inbreuk op het kleurmerk voor damesschoenen met een rode zool. YSL had een collectie stiletto’s op de markt gebracht die van de zool en hak tot de bovenste laag rood waren. De District Court van New York heeft in eerste instantie de geldigheid van Louboutin’s kleurmerk in twijfel getrokken en heeft geoordeeld dat geen enkele ontwerper andere merken zou mogen verbieden om een kleur te gebruiken. De rechter in New York vergeleek de situatie met schilders als Picasso en Monet: “Elke schilder en ontwerper die kunstzinnige werken maakt, zou een gelijkwaardige vrijheid moeten hebben om een kleur te kiezen uit elke streep van de regenboog.” Louboutin liet het hier niet bij zitten en ging in hoger beroep tegen deze uitspraak.
 
 
LOUBOUTIN IN HOGER BEROEP IN GELIJK GESTELD
Het Gerechtshof van New York heeft in hoger beroep besloten dat Louboutin zich wel degelijk mag beroepen op merkbescherming voor zijn rode zolen, tenzij de schoen in kwestie zelf helemaal rood van kleur is.  De rode zool van Louboutin wordt dus ervaren als een onderscheidingsteken en daarmee als merk. Dit betekent dat andere schoenontwerpers de rode kleur niet meer mogen gebruiken voor een zool en dat een kleur als merk nog zeker bestaansrecht heeft.

Deel dit artikel