T-shirts met felle prints en grafische afbeeldingen vormen tegenwoordig geen uitzondering meer in het modebeeld. Vaak wordt een t-shirt gebruikt om een statement te maken. Designers sprin-gen daar op in door gebruik te maken van kreten of woorden op shirts. Mag je als designer alle kreten en termen gebruiken die je wilt?
Deze vraag kwam onlangs aan de orde in een zaak die G-Star had aangespannen tegen H&M. De modeketen had een T-shirt op de markt gebracht met daarop de tekst “Raw beat experience” en een afbeelding van een retro radio / cassettedeck. G-Star vond dat H&M met de verkoop van het T-shirt inbreuk maakte op haar merk RAW. Door het gebruik van het woord ‘RAW’ kon bij de consument de indruk ontstaan dat het T-shirt van G-Star afkomstig was en kon de consument in verwarring raken. Uit een onderzoek kwam naar voren dat maar liefst 30% van de ondervraagden na confrontatie met het teken ‘RAW’ dacht aan G-Star.
H&M vond dat er geen sprake was van een geldig merk omdat het te beschrijvend was doordat de naam ‘RAW’ karakteristiek is voor goederen en diensten die passen in een ‘urban lifestyle’. H&M gebruikte ‘RAW’ om een bepaalde muziekstijl weer te geven en wilde daarmee haar kleding in die stijl plaatsen. H&M vond ook dat het voor de gemiddelde consument duidelijk was dat het T-shirt van haar afkomstig is, omdat het label met haar logo erop duidelijk zichtbaar was.
De rechtbank gaf G-Star gelijk. De rechtbank vond het merk RAW van G-star onderscheidend voor kleding zodat het H&M niet vrijstond om de term RAW op haar T-shirt te gebruiken omdat de gemiddelde consument RAW in verband brengt met G-Star. Het gevolg van deze uitspraak voor H&M? Een verbod op de verkoop van het T-shirt in de hele Europese Unie.
Urban-style is niet alleen populair bij H&M, ook C&A heeft deze stijl als inspiratiebron voor een deel van haar collectie gebruikt. In de urban-style is het gebruikelijk om klinkers weg te laten die door het publiek zelf worden ingevuld. C&A heeft kledingstukken op de markt gebracht voorzien van de aanduiding ‘DSTR’ dat volgens C&A verwijst naar urban ‘district’. G-Star deelde die mening niet en vond dat C&A hiermee inbreuk maakte op haar bekende merk ‘G-STAR’.
De rechter oordeelde dat het teken DSTR inbreuk maakt op het merk ‘G-STAR’ als het teken DSTR met enige afstand tussen D en STR wordt afgebeeld. Uit marktonderzoeken kwam naar voren dat DSTR dan wordt opgevat als ‘D-STAR’ en niet als ‘district’. De visuele overeenstemming tussen G-STAR en DSTR is daarmee gegeven. Daarnaast vond de rechter dat C&A zo dicht mogelijk tegen de stijl van G-STAR aangekropen om met haar kleding het merk G-STAR in ge-dachten te roepen bij de consument om haar eigen kleding aantrekkelijker te maken. C&A profiteert op die wijze van de populariteit en aantrekkingskracht van het merk G-STAR. De rechter heeft het gebruik van het teken DSTR waarbij enige afstand is gecreëerd tussen D en STR dan ook verboden.
De rechter staat C&A echter wel toe om de urban-style kleding met het aaneengesloten teken DSTR te gebruiken. DSTR kan ook worden gezien als lettercombinatie of een afkorting van ‘dis-trict’. Op grond van marktonderzoek is het onaannemelijk dat DSTR aaneengesloten weergegeven wordt uitgesproken als ‘diester’. Volgens de rechter is er in dat geval géén sprake merkin–breuk.
G-Star krijgt niet alleen bij kleding te maken met merkinbreuk. PepsiCo bracht in Engeland onder de naam ‘PEPSI RAW’ een nieuw soort cola met natuurlijke ingrediënten op de markt. G-star was daar niet blij mee en stelde dat PepsiCo inbreuk maakt op haar merk RAW. De rechtbank oordeelde op basis van een onderzoek dat (nog) niet vaststond dat consumenten het drankje ‘RAW’ van PepsiCo in verband zouden brengen met G-Star. De rechtbank gaf G-Star de op-dracht daarvoor meer bewijs te leveren. Als G-Star er in slaagt het bewijs te leveren, ligt de con-clusie voor de hand dat het gebruik van ‘RAW’ door PepsiCo inbreuk maakt op het merk ‘RAW’ van G-Star.
In de zaak tegen H&M en was doorslaggevend dat ‘RAW’ door beide partijen voor kleding werd gebruikt en uit het onderzoek bleek dat de consument RAW in verband bracht met de kleding van G-star waardoor sprake was van verwarring en dus van een inbreuk op het merk RAW van G-star.
Uit deze uitspraken kan de volgende les worden getrokken: woorden die in een bepaalde scène als gangbaar worden beschouwd kunnen bij gebruik op kleding inbreuk maken op merkrechten. De (financiële) gevolgen van een merkinbreuk kunnen groot zijn: zo kan er een verkoopverbod, afdracht van de winst of schadevergoeding door de rechter worden opgelegd of toegewezen. Als designer is het goed om je daarvan bewust te zijn. Bij twijfel over het gebruik van een naam of term in een ontwerp is het belangrijk om vooraf te laten onderzoeken of de naam of de term als merk is geregistreerd.
