Archief
Kan een gemeente eenzijdig de huurprijs van sportaccommodaties wijzigen? Is de crisis een zodanig onvoorziene omstandigheid dat ingrijpen is toegestaan? Tot voor kort niet, maar er is een trend zichtbaar, ten nadele van sportverenigingen.
Sportaccommodaties zijn vaak eigendom van de gemeente. Sportverenigingen maken van die accommodatie gebruik en hebben daarvoor met de gemeente een huurovereenkomst en soms een gebruiksovereenkomst gesloten. Een enkele keer is sprake van erfpacht. In de huurovereenkomst is vaak een indexeringsclausule opgenomen waarin is vastgelegd dat de huurprijs jaarlijks wordt verhoogd met het inflatiepercentage van de consumentenprijsindex.
Kan de gemeente de huurprijs eenzijdig verhogen?
Vanwege bezuinigingen wil de gemeente vaak de huurprijs extra verhogen (of subsidies verlagen) om zo meer inkomsten te krijgen. Kan de gemeente de huurprijs eenzijdig verhogen?
Uitgangspunt is dat de gemeente, net als iedere andere verhuurder, de huurprijs niet eenzijdig kan verhogen. Maar soms wordt een beroep gedaan op gewijzigde omstandigheden: de noodzakelijke bezuinigingen brengen met zich mee dat de huurder, de sportvereniging, zich er in redelijkheid niet op kan beroepen dat de huurprijs alleen kan worden verhoogd op basis van de overeengekomen prijsindex en niet op basis van bijzondere omstandigheden zoals bezuinigingen, aldus het argument van de gemeente.
Uitspraak Soccer Boys: economische crisis leidt niet tot verhoging huurprijs
Eerder https://www.kadv.nl/nl/nieuws/huur-van-sportaccommodaties,-kan-een-gemeente-de-huurprijs-verhogen_248.html heeft de rechtbank een dergelijk argument van de gemeente afgewezen. De gemeente Bleiswijk wilde de huurprijs van het sportterrein van Soccer Boys verhogen vanwege de financiële crisis, maar de rechter oordeelde dat de economische crisis geen huurverhoging rechtvaardigde. De bezuinigingen waren geen reden om met succes een beroep te kunnen doen op onvoorziene omstandigheden. Er moest sprake zijn van uitzonderlijke omstandigheden, en de economische crisis was dat niet. Aldus de rechtbank.
Nieuwe rechtspraak
Inmiddels wordt in procedures waarbij gemeentes zijn betrokken echter steeds vaker een beroep gedaan op de economische crisis. Ondanks dat het vaste rechtspraak is dat de kredietcrisis behoort tot het ondernemersrisico, wordt in procedures waarbij de gemeente partij is, toch steeds vaker een beroep gedaan op de crisis als een zodanige gewijzigde omstandigheid, dat de overeengekomen prijs moet worden gewijzigd.
In april heeft de kort geding rechter van de rechtbank Noord-Nederland geoordeeld dat het ondernemingsrisico van een gemeente niet gelijk is aan het ondernemingsrisico van een ‘gewone’ commerciële marktpartij. Bij die laatste komt de crisis nog steeds voor het risico van de ondernemer, maar bij gemeentes ligt dat anders; de gemeente heeft ook te maken met een zorgplicht jegens haar inwoners.
In juni heeft de rechtbank Overijssel ook geoordeeld dat sprake was van onvoorziene omstandigheden die een wijziging van de overeenkomst tot gevolg hadden. In dit geval was de crisis op de woningmarkt reden voor ingrijpen.
Conclusie
Tot voor kort was het eenzijdig verhogen van de overeengekomen huurprijs vrijwel onmogelijk. Er moest sprake zijn van uitzonderlijke, onvoorziene omstandigheden. De economische crisis werd niet beschouwd als een dergelijke omstandigheid.
Er lijkt zich echter een trend te ontwikkelen, dat de gemeente toch sneller dan voorheen vanwege de crisis contracten (deels) kan openbreken. Een beroep op het algemeen belang steunt de gemeente daarbij. Echter, sportverenigingen dienen ook een algemeen belang. Zij zijn geen commerciële organisaties, zijn afhankelijk van vrijwilligers en zorgen voor het welzijn van talloze sportbeoefenaars. Dat is ook een belang waarmee rekening moet worden gehouden.
Als er een conflict is tussen de gemeente en een sportvereniging over een wijziging van de prijs voor de accommodatie, dan zal toch het belang van de sportvereniging zwaar moeten wegen.
