De biedingen volgen elkaar in een snel tempo op. De spanning in de zaal is te snijden. Dan slaat de veilingmeester met zijn hamer. Verkocht! Kopen op een veiling is een spannend proces. Er gelden speciale regels. Sommige veilinghuizen bieden veilingdeelnemers de mogelijkheid om telefonisch te bieden. Op verzoek wordt de telefonische bieder tijdens een veiling door een medewerker van het veilinghuis gebeld, zodat hij mee kan bieden alsof hij in de zaal zit.
Dat biedt uitkomst als u niet bij een veiling aanwezig kunt zijn, maar kan ook voor (juridische) problemen zorgen! Want wat als per abuis op iets anders geboden wordt dan uw bedoeling was? Is het veilinghuis aansprakelijk als een verkeerde koop tot stand komt? Een dergelijk geval kwam voor de rechter.
De eiser (A) betrof een antiquair uit Italië. Hij had zijn oog laten vallen op een beeldhouwwerk dat door een veilinghuis (B) onder lotnummer 184 geveild zou gaan worden.
A koos voor telefonisch bieden. Na lotnummer 183 werd door een medewerker van B namens A meegeboden. In plaats van lotnummer 184 kwam eerst lotnummer 183A. Dat had de medewerker niet in de gaten. In plaats van op het beeldhouwwerk werd namens A geboden op een wandtapijt. Op het wandtapijt werd namens A het hoogste bod uitgebracht. De koop kwam tot stand en er moest € 8000,- worden afgerekend. Het beeldhouwwerk wat A had gewild, ging met een andere koper mee naar huis.
A liet het er niet bij zitten. Het beeldhouwwerk was bestemd voor doorverkoop. Door de fout van de medewerker van B stelde A schade te hebben geleden. Als B conform de overeenkomst zou hebben gehandeld dan was het beeldhouwwerk gekocht en had het direct doorverkocht kunnen worden met een winst van € 40.000,-.
A meent dat B op grond van wanprestatie aansprakelijk is voor deze schade. Hierover wordt een gerechtelijke procedure gestart. Daarin beroept het veilinghuis zich op haar (in de Engelse taal opgestelde) algemene voorwaarden, die aansprakelijkheid voor dergelijke schade uitsluit.
A betwist dat de algemene voorwaarden van het veilinghuis op de overeenkomst van toepassing zijn. De rechtbank gaat aan dit verweer voorbij en overweegt dat A niet heeft weersproken dat hij de catalogus – met daarin de algemene voorwaarden van B – heeft ontvangen. De rechtbank is van oordeel dat A, door vervolgens deel te nemen aan de veiling, de algemene voorwaarden heeft aanvaard. Deze aanvaarding is naar het oordeel van de rechtbank vormvrij en kan liggen in een gedraging, zoals in dit geval de deelname aan de veiling.
Aan het verweer van A dat hij geen Engels spreekt gaat de rechtbank voorbij. Volgens de rechter behoort een internationaal opererende kunsthandelaar als A, die voorafgaand aan een veiling in een ander land een brochure met betrekking tot die veiling heeft ontvangen, te begrijpen dat daarin algemene voorwaarden kunnen staan. Indien hij zelf de Engelse taal niet machtig is, ligt het op zijn weg om met behulp van iemand die dat wel is zich van het bestaan en de inhoud van de algemene voorwaarden te vergewissen. Doet hij dat niet, dan komt dat voor zijn risico.
De rechtbank komt tot de slotsom dat de algemene voorwaarden van het veilinghuis toewijzing van de vordering van A in de weg staat. Zo blijft A achter met een wandtapijt wat hij nooit heeft gewild en blijft hij ook nog met zijn schade zitten. Deze zaak toont aan dat telefonisch mee doen aan een veiling weliswaar praktisch kan zijn, maar ook de nodige risico’s meebrengt!
