Archief
Tijdens de eerste dag van het KLM Open op de Kennemer Golfclub kreeg de Paraguayaanse golfer Fabrizio Zanotti een golfbal op zijn hoofd. Het was een afzwaaier van de Fransman Alexandre Kaleka die op een naastgelegen hole bezig was. Zanotti werd gewond afgevoerd en kon verder spelen wel vergeten. Kan hij Kaleka aansprakelijk stellen voor zijn schade?
Joost Luiten had tot donderdag niet meegemaakt dat een medespeler tijdens een toernooi op het hoofd werd getroffen door een afzwaaiende golfbal, zo liet hij weten. Hij was zelf wel eens geraakt op de training, maar dat was zijn eigen schuld, vertelde hij. Maar Luiten speelt met professionals en de kans dat zij afzwaaiers slaan is klein. Bij amateurgolfers gebeurt het veel vaker. En als je door een golfbal wordt geraakt, is de kans dat je gewond raakt zeer groot, en dat kan leiden tot schade zoals ziekenhuiskosten en kosten vanwege arbeidsongeschiktheid.
Hoe zit het ook al weer met de aansprakelijkheid tijdens het sporten?
Mijn kantoorgenoot Sebastiaan van der Leer schreef er al eerder over. Golf is een zogenoemde sport- of spelsituatie. In die gevallen geldt een zogenaamde ‘verhoogde aansprakelijkheidsdrempel’. Gedragingen die buiten een sport- en spelsituatie onvoorzichtig en onrechtmatig zijn, zijn binnen een spelsituatie niet meteen onrechtmatig. Deelnemers aan een sport of spel moeten rekening houden met gevaarlijke, slecht gecoördineerde of verkeerd getimede handelingen van andere deelnemers. Er is eenvoudigweg sneller kans op letsel. Door deze verhoogde kans is de mate waarin iemand anders aansprakelijk kan worden gesteld, juist kleiner.
Sport- en spelsituatie
De rechtbank van Amsterdam heeft dit nogmaals bevestigd. Tijdens een golftoernooi werd een speler in zijn gezicht geraakt door een golfbal, waardoor hij ernstig oogletsel opliep. Het slachtoffer stelt de golfer die de bal sloeg aansprakelijk voor de schade.
De rechtbank moest eerst vaststellen of sprake was van een sport- en spelsituatie. Daarvoor was niet nodig dat beide golfers, dader en slachtoffer, in dezelfde flight waren ingedeeld. Evenmin was vereist dat de beide golfers op dat moment ‘actief’ speelden. Het wachten totdat kan worden afgeslagen, is ook onderdeel van de wedstrijd. De rechtbank oordeelde dat sprake was van een sport- en spelsituatie, omdat beide spelers deelnamen aan dezelfde wedstrijd.
Dat betekent dat beide spelers “over en weer gevaarlijke gedragingen, verbonden aan de beoefening van de golfsport, van elkaar moesten verwachten”. Om die reden was sprake van de ‘verhoogde aansprakelijkheidsdrempel’; een ‘dader’ is minder snel aansprakelijk.F
Gevaarlijke situatie?
In dit geval had de dader de spelregels niet in acht genomen. Hij had afgeslagen zonder de wachten op een belsignaal van de flight voor hem, terwijl bij de tee-box wel een bordje stond met de tekst: “Please wait with your tee-off for the bel to ring 3 times.”
Op zich leidt het enkele overtreden van een spelregel niet tot onrechtmatigheid, maar als een gedraging ‘abnormaal gevaarlijk’ is die door de andere deelnemers niet hoeft te worden verwacht, dan is die gedraging wel onrechtmatig en leidt dat tot een plicht om schadevergoeding te betalen.
In dit geval oordeelde de rechtbank dat de veiligheidsnormen waren overtreden en dat het risico was genomen dat een andere speler zou worden geraakt. Van eigen schuld van het slachtoffer, omdat hij even naar zijn bal had gezocht (minder dan 5 minuten) was geen sprake. De rechtbank concludeerde daarom dat de dader aansprakelijk was voor de schade.
Zal Zanotti met succes Kaleka aansprakelijk kunnen stellen?
De situatie tijdens het KLM Dutch Open was anders. In de persberichten valt niet te lezen dat Kaleka veiligheidsmaatregelen overtrad. Een van de veiligheidsmaatregelen is dat bij afzwaaiers tijdig (en luid genoeg) “fore” wordt geroepen. Als een golfer dat nalaat, dan kan hij aansprakelijk worden gesteld. Het is de vraag of Kaleka iets heeft geroepen. Als hij dat niet heeft gedaan, zullen anderen dat wellicht wel hebben gedaan; er waren immers talloze toeschouwers. Eerder is sprake van een ongelukkige samenloop van omstandigheden.
