Aansprakelijkheid bestuurder stichting
Is Henk Krol persoonlijk aansprakelijk?
Het Algemeen Dagblad bericht dat een voormalige stichting van Henk Krol twee ton subsidiegeld moet terugbetalen aan de staat. De Stichting Vrienden van de Gaykrant ontving ruim twee ton aan subsidie voor een digitale ontmoetingsplek voor minderjarige homoseksuelen, maar dat geld is door Henk Krol gebruikt om rekeningen te betalen van zijn bedrijven, aldus het AD. Die bedrijven zijn inmiddels failliet en kunnen niets meer terugbetalen, dus moet de stichting binnen twee maanden de subsidie aan de staat terugbetalen. Maar de stichting is blut. Kan de stichting het geld bij Henk Krol halen?
In het AD is te lezen dat Krol niet van plan is te betalen; de stichting moet eerst maar eens aantonen dat Krol zich schuldig heeft gemaakt aan ‘onbehoorlijk bestuur’, aldus de advocaat van Krol.
Bovendien zien de huidige bestuurders op tegen een proces tegen Henk Krol. Terecht of onterecht?
Bestuurdersaansprakelijkheid
In beginsel is een bestuurder (van een BV, een vereniging of een stichting) niet aansprakelijk voor de verplichtingen die hij als bestuurder namens die rechtspersoon is aangegaan. De rechtspersoon is zelf, zoals dat heet, drager van rechten en verplichtingen. Als de rechtspersoon zijn verplichtingen niet nakomt, is de bestuurder daarvoor niet aansprakelijk. Tenzij …
Uitgangspunt is dat iedere bestuurder zijn bestuurstaak behoorlijk moet vervullen. Als een bestuurder zijn taak niet behoorlijk vervult, dan kan hij persoonlijk aansprakelijk zijn. Een bestuurder heeft zijn taak niet behoorlijk vervuld als geen redelijk denkend bestuurder onder dezelfde omstandigheden op dezelfde wijze gehandeld zou hebben. Maar er geldt wel een zware norm: er moet sprake zijn van een ernstig verwijt aan de bestuurder.
Onder omstandigheden kan de bestuurder daarnaast ook persoonlijk aansprakelijk zijn, als sprake is van onrechtmatig handelen, namelijk als de bestuurder handelt in strijd met een op hem persoonlijk rustende zorgvuldigheidsnorm. In dat geval is niet vereist dat de bestuurder een ernstig verwijtbaar handelt. Er geldt dan een minder zware norm.
Ernstig verwijt
In april 2014 heeft de Hoge Raad nog eens bepaald dat het er om gaat of de bestuurder wist of redelijkerwijs had behoren te begrijpen, dat de door hem bewerkstelligde handelwijze van de rechtspersoon tot gevolg zou hebben dat deze haar verplichtingen niet zou nakomen en geen verhaal zou bieden. Daarbij gaat het niet alleen om vaststaande verplichtingen maar ook om verplichtingen die nog niet vaststaan.
Een bestuurder die subsidies voor een ander doel gebruikt dan waarvoor die subsidies zijn verleend, moet er ernstig rekening mee houden dat die subsidies moeten worden terugbetaald. Als dat niet meer mogelijk is, kan de bestuurder persoonlijk een verwijt worden gemaakt.
Wat houdt dit in? Afgaande op het artikel in het AD, had Krol er rekening mee moeten houden dat het aanwenden van subsidies voor de afbetaling van schulden van andere vennootschappen zou leiden tot de plicht om die subsidies terug te betalen. En als Krol wist of redelijkerwijze had moeten begrijpen dat de stichting geen verhaal zou bieden, dan valt hem persoonlijk een ernstig verwijt te maken.
Onrechtmatige daad
Daarnaast is onrechtmatige daad mogelijk ook een grondslag voor een vordering van de stichting op Krol. In feite lijkt sprake te zijn van het leeghalen van de stichting. Een dergelijk gedrag betreft niet alleen het niet juist uitvoeren van de bestuurstaak, maar kan worden beschouwd als een onrechtmatig gedrag van Krol als bestuurder zelf.
Conclusie: de huidige bestuurders van de stichting zien op tegen een proces tegen Krol, aldus het AD. Maar zij zijn zeker niet kansloos.