Archief
Volg je Kylie Jenner, Gigi Hadid of Negin Mirsalehi op Instagram, dan zie je met regelmaat berichten verschijnen waarin “heel subtiel” met een bepaald product wordt geadverteerd.
Populaire social media gebruikers krijgen dikwijls gratis producten toegestuurd of worden zelfs betaald door merken om producten via social media bij hun volgers aan te prijzen. We noemen dit ook wel “sluikreclame”.
Het is belangrijk dat het publiek in staat is om deze vorm van reclame als zodanig te herkennen. Iedere twitteraar, blogger, vlogger of (andere) uploader van commerciele informatie is dan ook gehouden om duidelijk kenbaar te maken dat hij/zij door een bepaald merk gesponsord wordt. In de Reclamecode Social Media lees je wanneer een social media bericht kan worden aangemerkt als “reclame” en, indien hiervan sprake is, welke regels je bij deze vorm van reclame in acht moet nemen.
Worden deze regels niet nageleefd, dat kunnen zowel de persoon die het social media bericht plaats als het adverterende merk zelf door de Reclame Code Commissie op het matje worden geroepen. Zo kreeg het beddenmerk Swiss Sense onlangs nog op zijn kop, nadat een vlogster via haar eigen Youtube-kanaal een tweetal commercieel getinte videoverslagen publiceerde.
In de eerste vlog was te zien hoe zij en haar vriend zich naar een winkel van Swiss Sense begaven om bedden en beddengoed te bekijken en te kopen, waarbij zij zich lieten voorlichten door een verkoper van de winkel en waarbij uitvoerig en gedetailleerd het winkelaanbod van de beddenwinkel in beeld werd gebracht. In de tweede vlog bracht de vlogster de mogelijkheid van kortingsbonnen van Swiss Sense onder de aandacht van haar volgers. Niet onbelangrijk daarbij was dat de vlogster op dat moment ruim 190.000 volgers had.
Volgens de Reclame Code Commissie zouden de vlogs onmiskenbaar commerciële waarde voor Swiss Sense hebben en daardoor geschikt zijn om de verkoop van diens producten te bevorderen. Nu in de vlogs evenwel onduidelijk werd gecommuniceerd dat sprake zou zijn van een commerciele relatie tussen de vlogger en Swiss Sense, waren de vlogs in strijd met de Reclamecode Social Media en dus werd Swiss Media bevolen om te voorkomen dat opnieuw op een dergelijke wijze reclame voor haar producten wordt gemaakt. Slechte reclame voor het merk dus, en mogelijk een negatieve uitstraling op de vlogster.
Wanneer kan een social media bericht worden aangemerkt als een reclame-uiting?
Onder reclame wordt (kort gezegd) verstaan: iedere openbare aanprijzing van goederen, diensten of denkbeelden door een ‘verspreider’ ten behoeve van een adverteerder.
Aangezien de reclame dient te worden gedaan ‘ten behoeve van een adverteerder’, wordt niet elke positieve post of uiting met betrekking tot een bepaald product aangemerkt als reclame. Er moet wel sprake zijn van een relevante relatie tussen de verspreider en de adverteerder. Dit is het geval indien de adverteerder de verspreider betaalt of als de verspreider op een andere manier voordeel heeft van het verspreiden van de boodschap.
Alle posts, tweets of vlogs waarbij een product of een dienst wordt aangeprezen welke (gedeeltelijk) gratis door de plaatser van het bericht is verkregen, of waar een beloning tegenover staat, kunnen dus worden aangemerkt als “reclame”.
Verplichtingen op grond van de Nederlandse Reclame Code
Het doel van de Stichting Reclame Code is het bevorderen van verantwoord reclame maken om zo de betrouwbaarheid en geloofwaardigheid van reclame te waarborgen. Wat zijn dan de verplichtingen waar je aan bent gebonden indien een post, vlog of andere uiting kan worden aangemerkt als reclame?
- Reclame moet in overeenstemming zijn met de wet, de waarheid, de goede smaak en het fatsoen. Prijs dus geen aspecten van een product aan die (gedeeltelijk) onjuist zijn.
- Reclame mag niet nodeloos kwetsend zijn. Denk daar dus aan indien je een product aanprijst ten koste van een ander product.
- Reclame mag niet misleidend zijn. Let dus op met het weglaten van bepaalde belangrijke context, het laten bestaan van dubbelzinnigheden of onduidelijkheden.
- Reclame mag niet agressief zijn. Hiervan is bijvoorbeeld ook sprake indien de indruk wordt gewekt dat een consument een prijs heeft gewonnen zonder dat dit daadwerkelijk het geval is.
- Communiceer eerlijk over de herkomst van het product en de relatie met de adverteerder. Indien je een product gratis hebt gekregen, met korting hebt ontvangen of bent betaald door de adverteerder dien je dit te vermelden.
- Maak duidelijk dat het gaat om reclame. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld #spon of #adv.
Wat zijn de consequenties van overtreding?
Een ieder kan een klacht over een reclame-uiting indienen bij de Stichting Reclame Code. Naar aanleiding hiervan zal de Stichting Reclame Code eerst beoordelen of de uiting inderdaad als reclame kan worden aangemerkt. Indien dit het geval is, zal hierna worden getoetst of de uiting voldoet aan de regelgeving van de Reclamecode Social Media.
Als blijkt dat de regels van de Reclamecode Social Media geschonden zijn, dan zal de Stichting Reclame Code de adverteerder of de verspreider hierop kunnen aanspreken. In principe kan geen boete opgelegd worden, tenzij de adverteerder of de verspreider dit is overeengekomen met de Stichting Reclame Code. Wel kan de publicatie van een negatieve beslissing van de Reclame Code Commissie natuurlijk slecht zijn voor de reputatie van het adverterende merk en de plaatser van de aangevochten berichten.
In het kader van verantwoord ondernemen en het opbouwen of onderhouden van een goede reputatie is het dus zeker aan te raden om het bovenstaande in je achterhoofd te houden.
Foto: via Flickr, Christiaan Colen
Bron: FashionUnited
