Arbeidsrecht
Flexibele arbeidsrelaties
Helpling exploiteert een online platform waar schoonmakers en huishoudens afspraken kunnen maken over het uitvoeren van huishoudelijk werk. Volgens FNV gaat de rol van Helpling verder en is zij feitelijk werkgever van de schoonmaker. In eerste aanleg werd die zaak in het voordeel van Helpling beslist. In hoger beroep pakte dat anders uit. Het Gerechtshof Amsterdam heeft op 21 september jl. geoordeeld dat de schoonmakers die bij huishoudens werken via dit online platform als uitzendkracht worden aangemerkt.
Eerste aanleg
In eerste aanleg heeft FNV bepleit dat de relatie tussen de schoonmaker en Helpling als gewone arbeidsovereenkomst, of als uitzendovereenkomst kwalificeert. Helpling stelt anderzijds dat een arbeidsovereenkomst bestaat tussen de schoonmaker en het huishouden. Dat is ook wat partijen schriftelijk zijn overeengekomen. De rechtbank ging daar in mee en oordeelde dat er geen arbeidsovereenkomst (en dus ook geen uitzendovereenkomst) bestaat tussen Helpling en de schoonmaker. Helping speelt – zo oordeelde de rechtbank – enkel een actieve rol bij het tot stand brengen van een arbeidsovereenkomst tussen de schoonmaker en het huishouden. Helpling is dus een arbeidsbemiddelaar en geen uitzendbureau, zo meende de rechtbank.
Hoger beroep
In het arrest van 21 september jl. oordeelt het Gerechtshof Amsterdam – anders dan de rechtbank – dat de schoonmakers van Helpling wél in dienst zijn van Helpling. Met name de wijze van betaling en de structurele tewerkstelling onder leiding en toezicht van het huishouden hebben tot deze conclusie geleid. Het huishouden betaalt de schoonmaker niet rechtstreeks uit, maar doet dit via de door Helpling voorgeschreven betalingsdienst genaamd Stripe. Die gang van zaken is zeer ongebruikelijk in het geval van een tussen het huishouden en de schoonmaker bestaande arbeidsovereenkomst, aldus het gerechtshof. Daarnaast hebben de schoonmakers grote vrijheid bij het bepalen welk tarief zij voor hun werkzaamheden wensen te ontvangen. Het is vervolgens aan het huishouden om daar al dan niet mee in te stemmen. Dit strookt goed met een tussen de schoonmaker en huishouden bestaande arbeidsovereenkomst, maar het gerechtshof acht deze gang van zaken ook zeer wel te verenigen met een tussen de schoonmaker en Helpling bestaande uitzendovereenkomst. Dat Helpling niet weet hoe de arbeid wordt verricht, wat voor arbeid er wordt verricht en zelfs óf er arbeid wordt verricht, is moeilijk te rijmen met een arbeidsovereenkomst tussen Helpling en de schoonmaker. Anderzijds past dat wel bij de praktijk van het uitzenden. Het gerechtshof oordeelt dan ook dat Helpling geen reguliere werkgever is, maar een uitzendbureau.
Gevolgen online platforms en uitzendbureaus
Deze uitspraak past in een duidelijke lijn die zichtbaar is in de recente rechtspraak over platformarbeid. De platforms komen er niet mee weg, om enerzijds vraag en aanbod op de markt te brengen als waren zij een uitzendbureau, maar anderzijds die regels die daarvoor gelden, niet toe te passen. Platforms hebben door deze uitspraken steeds minder ruimte om buiten de grenzen van het arbeidsrecht te opereren en daardoor de bijkomende kosten van arbeid te verlagen.
Structurele tewerkstelling bij de inlener, onzelfstandige arbeid en uitbetaling via het platform zijn voor het gerechtshof sterke indicaties voor het bestaan van een uitzendovereenkomst. Als een platform als uitzendbureau wordt aangemerkt, heeft dit tot gevolg dat zij is gebonden aan de regelgeving die op de uitzendrelatie van toepassing is. Zo hebben de uitzendkrachten recht op een transitievergoeding bij ontslag, moeten zij in beginsel worden doorbetaald bij ziekte en hebben uitzendkrachten – mits de inlener een onderneming is in de zin van de Waadi – recht op dezelfde arbeidsvoorwaarden als de werknemers in loondienst bij de inlener. Verder is de uitzendonderneming gehouden om de cao die geldt voor de uitzendbranche toe te passen, voor zover die algemeen verbindend verklaard is.
Heeft u vragen over dit arrest, de impact op uw onderneming of wilt u advies omtrent de risico’s van platformarbeid? Neem dan contact op met een van de advocaten van ons Team Flexibele arbeidsrelaties.
-
Daisy Greuter Advocaat Bekijk profiel
