In de verhouding tussen leverancier en distributeur is het de leverancier die de regels bepaalt en zelfs tot sancties kan overgaan als die regels niet worden nageleefd. Maar de distributeur heeft ook rechten.
De distributieovereenkomst is niet specifiek in de wet geregeld. Dit betekent dat de verhoudingen tussen de leverancier en de distributeur worden beheerst door het algemene contractenrecht en de jurisprudentie. Het voordeel hiervan is dat partijen een ruime mate van contractsvrijheid hebben. Het nadeel kan zijn dat de belangen van de zwakkere partij, veelal de distributeur, onvoldoende worden gewaarborgd.
Behalve de distributieovereenkomst kan de leverancier ook bepaalde gedragsregels opstellen en van toepassing verklaren op de rechtsverhouding. Bijvoorbeeld regels over de licentie-eisen of inkoopminima waar de distributeur aan moet doen voldoen en wat er gebeurt als daar niet aan wordt voldaan. Zo kan de leverancier zichzelf vergaande bevoegdheden geven om sancties op te leggen aan de distributeur bij overschrijding van de regels. Dit kan ook zonder dat duidelijk wordt aangegeven in welke situatie welke sanctie passend is.
In een onlangs gewezen vonnis van de Rechtbank Amsterdam tegen Herbalife, waarbij wij de distributeur bijstonden, stond een zware sanctie ter discussie: schorsing van de distributeur. Herbalife heeft op grond van de gedragsregels de bevoegdheid om zulke zware sancties op te leggen zonder dat enige nadere motivering moet worden gegeven. De rechter heeft benadrukt dat Herbalife zeer zorgvuldig moet omgaan met het opleggen van sancties en deze goed moet motiveren. Zij heeft anders te veel macht bij het opleggen van sancties, waardoor de zwakkere positie van de distributeur nog meer wordt benadrukt. Omdat een goede motivatie ontbrak, werd Herbalife op de vingers getikt en werd de schorsing van tafel geveegd. Kortom: indien de leverancier zichzelf de bevoegdheid heeft gegeven om sancties op te leggen zonder duidelijk aan te geven welke sanctie in welke situatie mag worden opgelegd, mag dit alleen wanneer dit zorgvuldig en goed gemotiveerd gebeurt.
Daarnaast kan het voorkomen dat u als distributeur wordt geconfronteerd met de mededeling dat de leverancier voornemens is om bepalingen uit de distributieovereenkomst of de gedragsregels eenzijdig te wijzigen. Maar let op: het eenzijdig wijzigen van de bestaande overeenkomst (en de daarbij geldende en overeengekomen gedragsregels) is niet mogelijk. Zeker niet als de wijziging grote gevolgen heeft voor de bedrijfsvoering van de distributeur. De leverancier mag slechts wijzigingen aanbrengen nadat er wederzijdse toestemming is, dus ook van de distributeur. Bovendien moet de leverancier, als de distributeur dat nodig vindt, een korte periode gunnen om uitvoering te kunnen geven en beleid te vormen naar aanleiding van de gewijzigde regels. Kortom: uw leverancier kan niet zonder meer de regels aanpassen zonder de toestemming van u als distributeur.
Heeft uw leverancier aangegeven de regels te willen wijzigen zonder uw instemming? Of staat u op het punt om een distributieovereenkomst te ondertekenen en wilt u (delen van) de overeenkomst laten beoordelen? Neem dan contact met ons op.
