Bij een zakelijke financiering in het midden- en kleinbedrijf is vaak sprake van een borgstelling door of via de directeur-aandeelhouder. Logisch, want een bank wil dat de ondernemer zelf ook wat risico neemt en/of geld in de eigen zaak steekt.
Duidelijk is inmiddels ook wel dat de directeur voor een borgstelling geen toestemming van zijn echtgenote nodig heeft. In de meeste gevallen is de vrouw in de positie dat haar toch om toestemming wordt gevraagd voor de borgstelling. Vaak vraagt een bank wel om een handtekening van de vrouw, want dan kun je er ook geen discussie over krijgen. Dacht men…..
Zo'n borgstelling afgeven voor een zakelijke financiering is niet zonder risico. Dat geldt in het bijzonder als de borgstelling ook nog eens is afgedekt met een hypothecaire inschrijving op het woonhuis. De bank kan dan verhaal nemen op het privé vermogen van de directeur en zijn echtgenote, bij het uitwinnen van een zakelijke lening. Sinds het arrest van de Hoge Raad d.d. 12 april 2013 kan de bank hierin niet zomaar zijn gang gaan.
De Hoge Raad heeft bepaald dat de vrouw weliswaar niet kan klagen over de borgstelling als zodanig, maar dat zij zich wel kan beklagen als klant van de bank. Als klant van de bank had de bank bij het regelen van de borgstelling met de hypothecaire inschrijving op het woonhuis, de vrouw uitdrukkelijk hierin moeten betrekken en onder meer moeten waarschuwen voor de risico's, aldus de Hoge Raad.
De vrouw kon er in de situatie zoals genoemd bij de bank met succes een beroep op doen dat de bank zich moest inhouden bij het verhaal nemen op privé vermogen, aangezien dit ook het vermogen van de vrouw zou aantasten, als klant van de bank. Volledig verhaal nemen zou niet redelijk en billijk zijn, aldus de Hoge Raad.
Deze ontwikkeling in het kleurrijke terrein van zorgplicht situaties, is voor banken risico verhogend. Kunnen zij nog wel rekenen op de borgstelling als zekerheid, zelfs als de borgstelling – juridisch gezien – gewoon geldig is?
Borgstellers en vooral de echtgenoten daarvan moeten ervoor waken dat de bank de vele bestaande situaties alsnog wil repareren door alsnog de vrouw te laten tekenen voor een verklaring, waarin bevestigd wordt dat de vrouw op alle risico's is gewezen etcetera. Achterdocht is hier op zijn plaats. Teken niets is het advies en laat de situatie zoals die door de bank contractueel is geregeld ongewijzigd.
Een andere oplossing is dat met de bank een volgorde van het nemen van verhaal wordt afgesproken: eerst de privé/ woning schuld en dan pas (eventueel) de gehele borgstelling als zakelijke schuld. Het is duidelijk dat de bank hierin richting haar cliënten te gretig was geweest, namelijk eerst zoveel mogelijk de borgstelling uitwinnen op de woning, en dan nog de gezamenlijke woning restschuld. Die restschuld was er bij een andere volgorde natuurlijk niet geweest.
Vraag advies over hoe met de situatie over uw gemeenschappelijk vermogen om te gaan. We kunnen daarbij snel en doortastend helpen. Verstandiger is om uw situatie op voorhand te laten checken. Dat hoeft niet veel te kosten en kan veel ellende schelen.
Wilt u advies, neem dan contact op met Jan Jaap van Deventer of één van zijn collega's van de afdeling Insolventie-herstructurering.
