Archief
Wat is een elektronische handtekening?
Een elektronische handtekening is de elektronische variant van een gewone handtekening en zou de ontvanger het bewijs moeten geven dat een elektronisch bericht inderdaad afkomstig is van de ondertekenaar en dat deze de inhoud van het bericht onderschrijft.
Er zijn drie verschillende elektronische handtekeningen:
1) de gewone elektronische handtekening;
2) de geavanceerde elektronische handtekening;
3) de gekwalificeerde elektronische handtekening; dit wordt ook wel de “digitale handtekening” genoemd.
Deze drie handtekeningen zijn alle drie elektronische handtekeningen in de zin van de wet, alleen het de betrouwbaarheid en de juridische rechtsgevolg van deze elektronische handtekeningen zijn verschillend.
Betrouwbare methode
Het onderscheid in betrouwbaarheid tussen deze drie elektronische handtekeningen is gelegen in:
1) de zekerheid omtrent identiteit van een afzender; en
2) de onveranderlijkheid van verzonden elektronische gegevens.
Een geldige elektronische handtekening zegt niets over de betrouwbaarheid van degene die de handtekening zet of over zijn/haar bevoegdheden of vakbekwaamheid.
Volgens de wet wordt een methode vermoed betrouwbaar te zijn, indien de elektronische handtekening voldoet aan de volgende eisen:
a) zij is op unieke wijze aan de ondertekenaar verbonden;
b) zij maakt het mogelijk de ondertekenaar te identificeren;
c) zij komt tot stand met middelen die de ondertekenaar onder zijn uitsluitende controle kan houden; en
d) zij is op zodanige wijze aan het elektronisch bestand waarop zij betrekking heeft verbonden, dat elke wijziging achteraf van de gegevens kan worden opgespoord;
e) zij is gebaseerd op een gekwalificeerd certificaat (uitgegeven door een bij de Opta ingeschreven Certificatiedienstverlener (TTP)); en
f) zij is gegenereerd door een veilig middel voor het aanmaken van elektronische handtekeningen (zoals bijvoorbeeld een goedgekeurde smartcard of een usb token).
Verschillende elektronische handtekeningen
1. De gewone elektronische handtekening is simpel gezegd de met pen geplaatste handtekening op een document die wordt ingescand en als pdf-bestand wordt verzonden. Deze handtekening wordt niet gelijkgesteld aan de handgeschreven handtekening.
2. De geavanceerde elektronische handtekening kent twee varianten:
a) de geavanceerde handtekening die voldoet aan de hiervoor genoemde punten onder a t/m d met betrekking tot de betrouwbaarheid van een methode; en
b) de geavanceerde handtekening gebaseerd op een gekwalificeerd certificaat die voldoet aan de hiervoor genoemde punten onder a t/m e met betrekking tot de betrouwbaarheid van een methode.
3. De gekwalificeerde handtekening (“digitale handtekening”) is een geavanceerde handtekening die naast de hiervoor genoemde punten onder a t/m e ook voldoet aan punt f.: de elektronische handtekening is gegenereerd door een veilig middel. Dit kan bijvoorbeeld door een smartcard, token of SIM-kaart met pincode. Doordat alleen de eigenaar over het ‘veilig’ middel kan beschikken, heeft de gekwalificeerde handtekening een nog hoger betrouwbaarheidsniveau dan de geavanceerde handtekening.
Wat zijn de rechtsgevolgen van een elektronische handtekening?
Op grond van de wet heeft een document met een handgeschreven handtekening volledige bewijskracht tegen de ondertekenaar. De kanttekening hierbij is overigens nog altijd dat, wanneer de ondertekenaar ontkent de handtekening geplaatst te hebben, alsnog bewijs geleverd zal moeten worden dat de handtekening daadwerkelijk de handtekening is van de ondertekenaar. Indien echter zeker is dat de handtekening afkomstig is van de ondertekenaar, dan staat het bestaan en de inhoud van het getekende document vast.
De wetgever heeft bepaald dat een elektronische handtekening dezelfde rechtsgevolgen heeft als een handgeschreven handtekening, indien de methode die daarbij is gebruikt voor authenticatie voldoende betrouwbaar is, gelet op het doel waarvoor de elektronische gegevens worden gebruikt en op alle overige omstandigheden van het geval. Alleen de gekwalificeerde elektronische handtekening (“digitale handtekening”) voldoet aan deze eisen.
Dit betekent dat de rechter – in beginsel – niet anders kan oordelen dan dat een dergelijke gekwalificeerde elektronische handtekening volledige bewijskracht heeft.
Gewone elektronische handtekeningen en geavanceerde elektronische handtekeningen kennen geen dwingende bewijskracht. Dit wil niet zeggen dat deze elektronische handtekening juridisch geen enkel gevolg heeft, maar het heeft in ieder geval niet op voorhand dezelfde gevolgen als een handgeschreven handtekening. De rechter heeft bij deze elektronische handtekeningen de vrijheid te beslissen of hij/zij al dan niet aan deze elektronische handtekeningen bewijskracht toekent.
Hoe meer maatregelen zijn getroffen ter voorkoming van manipulatie, hoe meer dit de betrouwbaarheid van de handtekening en de bewijskracht zal vergroten.
