Een werknemer krijgt vaak bij beëindiging van het dienstverband met wederzijds goedvinden naast de beëindigingsvergoeding, een vergoeding voor de kosten van rechtsbijstand en/of een outplacementtraject aangeboden. Wat zijn de fiscale gevolgen van deze vergoedingen?
Er zijn twee fiscale regelingen die hierbij een rol spelen, namelijk de Werkkostenregeling in het kader van de inkomstenbelasting en de omzetbelasting (BTW).
Werkkostenregeling
Of bepaalde vergoedingen ten laste van de vrije werkkostenregeling mogen komen hangt mede af van de vraag of de vergoeding kan worden aangemerkt als loon uit tegenwoordige arbeid of als loon uit vroegere arbeid. Loon uit vroegere arbeid kan niet ten laste komen van de vrije werkkostenregeling, loon uit tegenwoordige arbeid kan dat wel. Loon uit tegenwoordige arbeid staat in nauw verband met bepaalde verrichte arbeid waarvoor het de onmiddellijke tegenprestatie is. Loon uit vroegere arbeid vloeit meer in algemene zin voort uit de dienstbetrekking en is geen directe beloning voor de verrichtte arbeid. Het belangrijkste voorbeeld van loon uit vroegere arbeid is de ontslagvergoeding.
Kosten voor rechtsbijstand
Tussen fiscalisten bestaat er discussie over de vraag of kosten voor rechtsbijstand ten laste van de vrije werkkostenregeling kunnen komen. Indien kosten voor rechtsbijstand door de werknemer worden gemaakt ter afwikkeling van een dienstverband, dan wordt door sommige betoogd dat deze kosten in dat geval moeten worden aangemerkt als loon uit vroegere arbeid. Deze kosten kunnen dan dus niet worden aangewezen als werkkosten. Echter, indien er tijdens het dienstverband kosten voor rechtsbijstand worden gemaakt en partijen niet voor ogen hebben om het dienstverband te eindigen, dan zouden deze kosten wel gekwalificeerd kunnen worden als loon uit tegenwoordige arbeid. In dat geval kunnen deze kosten dus wel ten laste van de vrije werkkostenregeling komen.
Kosten voor outplacement
Is het outplacementtraject onderdeel van een ontslagregeling, dan worden deze kosten gekwalificeerd als loon uit vroegere arbeid. Deze kosten kunnen dan niet worden aangewezen als werkkosten. Echter, indien een outplacementtraject wordt gevolgd tijdens het actieve dienstverband, dan kunnen deze kosten wel gezien worden als loon uit tegenwoordige arbeid. In dat geval kunnen deze kosten wel ten laste van de vrije werkkostenregeling komen.
Overigens wordt door sommigen betoogd dat er voor kosten van outplacement een gerichte vrijstelling bestaat zodat er onbelast vergoed kan worden. Er is namelijk sprake van een discrepantie in de loonbelastingwet. Op welke manier belastinginspecteurs zullen omgaan met het aanwijzen van outplacement als werkkosten, zal de praktijk dus moeten uitwijzen.
Omzetbelasting (BTW)
Kosten voor rechtsbijstand
De kosten voor rechtsbijstand van een werknemer kan een werkgever niet verrekenen met de btw. Een werkgever kan namelijk alleen de btw aftrekken die ter zake van aan hem verrichte leveringen en verleende diensten in rekening is gebracht. Een advocaat zal de factuur op verzoek van een werknemer of werkgever niet op naam van de werkgever kunnen zetten, indien de advocaat diensten heeft geleverd ten behoeve en in opdracht van de werknemer. Het voorgaande brengt met zich mee dat een werkgever zich ervan bewust moet zijn dat indien er onderhandelingen gaande zijn over vergoeding van kosten voor rechtsbijstand, het gaat om een vergoeding inclusief btw. Dit is alleen anders als de opdracht door de werkgever is verstrekt.
Kosten voor outplacement
Bij kosten voor outplacement is het wel mogelijk dat deze kosten ten behoeve van de werkgever worden gemaakt. Een werkgever kan namelijk een outplacementbureau inschakelen om ten behoeve van haar een werknemer te begeleiden in het vinden van een andere dienstbetrekking. De werkgever is dan afnemer van de dienst en kan dan de btw verrekenen. Van belang is dan dat de werkgever de opdracht aangaat met het outplacementbureau. Op het moment dat het de werknemer is die het outplacementbureau inschakelt en alleen de factuur bij de werkgever neerlegt, dan kan de btw niet worden verrekend.
Wanneer je met een werknemer in onderhandeling gaat over een beëindiging, is het dus goed om even stil te staan bij het voorgaande. Leg een en ander op de juiste manier vast en voorkom onverwachte extra kosten.
Voor meer informatie kunt u terecht bij onze praktijkgroep Arbeidsrecht.