Joop Leliveld, voorheen eigenaar van bouwonderneming Midreth, heeft met succes Rabobank voor de rechter gedaagd: de bank heeft volgens het gerechtshof zijn zorgplicht verzaakt.
Midreth Groep is een bouwonderneming die onder meer betrokken was bij de bouw van het Stedelijk Museum en stadion de Galgenwaard in Utrecht. Niet de eerste de beste kleine jongen dus. Volgens een onderzoeksrapport bedroeg de waarde van het bedrijf in 2010 zo’n 63 miljoen euro. Toch kon de Rabobank in dat jaar 60% van het bedrijf overnemen voor het luttele bedrag van een euro, de prijs van een milkshake bij een voordeelmenu. Hoe kon het zo ver komen?
Huisbankier van de Midreth Groep was sinds jaar en dag de Rabobank. In 2007 had de bank al een renteswap aan Midreth opgelegd op haar leningenportefeuille. Na het uitbreken van de crisis, rond 2008, werd het bedrijf keer op keer geconfronteerd met ernstige liquiditeitstekorten en vroeg zij de Rabobank meermalen om oplopende financiering, waarop de bank toenemende zekerheidsstellingen eiste. De precieze gang van zaken is terug te vinden in de uitspraak, maar de bank bedong onder meer een vergoeding van 2 miljoen euro voor een additioneel noodkrediet van 7,5 miljoen euro, terwijl de bouwonderneming al in financieel zwaar weer verkeerde. Voor een vervolgkrediet eiste de bank een vergoeding op die even groot was als de kredietsom zelf.
Volgens het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden waren de betalingen die de bank verlangde in ruil voor haar geldleningen van ‘excessieve omvang’. ‘Beide fees staan in geen enkele redelijke verhouding tot die kredietuitbreidingen.’ De gedwongen commissiebetalingen legden volgens het hof een grote druk op de toch al krappe liquiditeit van de bouwonderneming, en waren voor Leliveld ‘zeer nadelig’.
Volgens het hof is sprake van ‘een samenhangend geheel van onrechtmatige gedragingen van Rabobank’. De bank heeft ‘misbruik gemaakt van de situatie’ waarin Midreth en Leliveld zich bevonden en haalde daarmee ‘onevenredig grote voordelen voor Rabobank’ binnen. ‘Onder pressie’ bemachtigde de bank ‘onterechte voordelen (..) die haar niet toekwamen’.
Het hof veroordeelt Rabobank dan ook tot het betalen van een schadevergoeding, waarvan de hoogte in een vervolgprocedure moet worden vastgesteld.
Een snoeiharde uitspraak, die volgens het Financieele Dagblad ‘deuren opent voor andere mkb’ers die vergelijkbare gedragingen van hun bank meemaakten. Een vermoeden dat wordt versterkt door een uitspraak die twee weken eerder werd gedaan door de rechtbank Zeeland-West-Brabant. In die zaak werd de Rabobank ook al op de vingers getikt, omdat zij de grenzen van het opslagpercentage voor een kredietvergoeding ruimschoots overschreden had, zo luidde de uitspraak.
Ook problemen met uw financiers? Neem gerust contact met ons op!
Team Ondernemingsrecht
Jan Koekkoek
