Tot voor kort was onduidelijk of bewijsbeslag in niet-IE-zaken mogelijk is. De Hoge Raad heeft hier met zijn arrest van 13 september 2013 duidelijkheid over geschapen: ook in niet-IE-zaken kan bewijsbeslag worden gelegd. Nog geen week na dit arrest is hier toepassing aan gegeven door de Rechtbank Amsterdam in een uitspraak over bewijsbeslag op onder meer bestanden ‘in the cloud’.
De uitspraak betreft een zaak over een (inmiddels ex-)werknemer, die volgens partij A concurrerende activiteiten heeft ontplooid. De werknemer, partij B, heeft dit tijdens werktijd gedaan vanuit het kantoor en met gebruikmaking van bedrijfsmiddelen van de ondernemingen van partij A. Dit zou in strijd zijn met het concurrentiebeding waar de werknemer aan gebonden is. Tevens zou dit onrechtmatig zijn, omdat de werknemer onder meer een lening van € 100.000,- aan een concurrerende onderneming heeft verstrekt vanuit een van de genoemde ondernemingen. Partij A heeft dan ook gesteld dat de genoemde handelingen kennelijk tot doel hebben gehad om de waarde van haar ondernemingen te verminderen.
Partij A heeft zich op het standpunt gesteld dat zij nader bewijs nodig heeft om de aard en omvang en dus de schadelijke gevolgen van het gestelde handelen nader te kunnen onderbouwen. Hiertoe heeft zij de rechtbank verzocht om bewijsbeslag te leggen ten laste van partij B.
De rechtbank oordeelde dat het gestelde handelen voldoende ernstig was om de toepassing van een ingrijpend dwangmiddel als bewijsbeslag te rechtvaardigen. Tevens was voldoende zeker dat de in beslag te nemen bescheiden zich onder partij B bevonden. Bovendien was volgens de rechtbank aannemelijk dat een verzoek tot medewerking aan bewijslevering tot vernietiging of verduistering van bewijsmiddelen zou leiden. Ten slotte was hier geen sprake van vertrouwelijke gegevens die bescherming behoeven. Partij B werd dan ook niet door de rechter gehoord.
In deze uitspraak is door de rechtbank een vergaande plicht van de beslagene aangenomen om mee te werken aan de tenuitvoerlegging van het beslagverlof. Bij op de laptop aangetroffen accounts of andere aanwijzingen dat elders gegevens aanwezig zijn die mogelijk onder het beslag vallen, heeft partij B zijn medewerking te verlenen aan het toegankelijk maken van die gegevens door de deurwaarder te voorzien van de gebruikersnamen, wachtwoorden of andere toegangscodes in welke vorm ook, die noodzakelijk zijn om toegang te krijgen tot elektronische bestanden die zich elders bevinden en waartoe zij toegang hebben, aldus de rechtbank. Het betreft dus ook bestanden ‘in the cloud’.
Het beslagverlof werd verleend ten aanzien van bepaalde bescheiden c.q. computerbestanden die zich bevinden op de laptop van de werknemer, dan wel die via die weg bereikbaar zijn, voor zover deze zich bevinden bij de navolgende providers, zijnde hulppersonen van partij B, met machtiging aan de beslagleggende deurwaarder en ICT-expert om hiernaar op afstand – al dan niet via het internet – onderzoek te doen: Gmail, KPN Backup, Planet, Hotmail, Ogone.com, PayPal.com, de hostingprovider van www.cloudsecured.nl, alsmede andere providers die optreden als hulppersonen, voor zover de aanwezigheid daarvan tijdens de beslaglegging blijkt.
De rechtbank heeft aangegeven dat van de genoemde bescheiden (digitale) kopieën mogen worden gemaakt, voor zover mogelijk, welke de beslagleggende deurwaarder in gerechtelijke bewaring zal nemen in afwachting van een beslissing van de rechter. Indien het maken van kopieën niet mogelijk of niet praktisch is, mogen de oorspronkelijke bescheiden, waaronder begrepen digitale bestanden, worden meegenomen en later aan de beslagene worden geretourneerd.
Deze uitspraak bouwt voort op het arrest van de Hoge Raad van 13 september 2013. Uit deze uitspraak blijkt dat op de beslagene een zodanig vergaande medewerkingsplicht rust dat hij de deurwaarder, indien noodzakelijk, moet voorzien van gebruikersnamen, wachtwoorden of andere toegangscodes. Deze uitspraak verruimt dan ook de mogelijkheden in civiele zaken om bewijsmiddelen in een vroeg stadium veilig te stellen ter verbetering van de bewijspositie.
Heeft u vragen over bewijsbeslag? Neem dan contact op met de praktijkgroep Procesrecht.
Uitspraak: Rechtbank Amsterdam d.d. 19 september 2013
Vindplaats: ECLI:NL:RBAMS:2013:6969
