Het woord van het jaar 2017 is geworden ‘appongeluk’: een ongeval waarbij een verkeersdeelnemer betrokken is die tijdens het ongeval aan het appen was.
Bij ‘appen’ denken we allemaal aan het gebruik van chatprogramma WhatsApp. Kan WhatsApp nu optreden tegen Van Dale-woordenboeken in verband met oneigenlijk gebruik van de merknaam?
De jaarlijkse verkiezing Woord van het Jaar is een initiatief van de makers van de Van Dale-woordenboeken. Taalliefhebbers konden bij deze editie kiezen tussen verschillende kanshebbers, zoals cryptokoorts, lokterrorist en klimaatpauper. Er is bijna 70.000 keer gestemd en appongeluk kwam als winnaar uit de bus. Appen is hiermee definitief als werkwoord ingeburgerd in de Nederlandse taal. Dit roept de vraag op of sprake is van merkverwatering. Merkverwatering ziet, kort gezegd, op de situatie dat een merknaam (of beeldmerk) verwordt tot generieke aanduiding. Bijvoorbeeld doordat de merknaam wordt gebruikt als werkwoord – googelen wordt gebruikt als term voor het opzoeken van informatie met behulp van een zoekmachine, niet per se met behulp van Google – of als een merknaam wordt gebruikt als aanduiding voor een hele productgroep, zoals spa – als synoniem voor mineraalwater – of aspirine – voor verschillende pijnstillers.
Als een merknaam op een dergelijke manier wordt gebruikt, moet de merkhouder onmiddellijk optreden om verwatering te voorkomen. WhatsApp is misschien vereerd dat een associatieve naam als werkwoord wordt gebruikt. Maar in de meeste gevallen zal een merkhouder toch willen voorkomen dat een ander zijn handelsnaam en/of merk (verkapt) gebruikt. Treed je niet op, dan loop je het risico dat anderen jouw merk gaan begrijpen en gebruiken als soortnaam. Nalatigheid bij het handhaven van handelsnaam- en merkrechten kan zo bijdragen aan verwatering van bekendheid en onderscheidend vermogen van een merk en kan uiteindelijk zelfs leiden tot verlies van het merk. Dit laatste geldt in het bijzonder voor merken met een hoog beschrijvend karakter.
Eén van de manieren waarop een merkhouder van een (bekend) merk kan voorkomen dat merkverwatering plaatsvindt, is door op te treden tegen oneigenlijk gebruik van het merk door derden. Zo zou WhatsApp Van Dale kunnen aanschrijven om haar als merkhouder te benoemen in de definitie van het woord “appongeluk” (vergelijk de definitie van “googelen” in Van Dale). Ook is het belangrijk dat de merkhouder het merk zelf consequent als merk gebruikt, bijvoorbeeld door het ® – symbool te gebruiken, de merknaam met een hoofdletter te schrijven en het merk niet te vervormen. Zo verdient het de voorkeur om appongeluk te definieren als “een ongeluk waarbij een verkeersdeelnemer betrokken is die tijdens het ongeval WhatsApp ® (of een ander chatprogramma) gebruikte”.
Een andere manier waarop de merkhouder tegen verwatering van zijn of haar merk op kan treden is door het instellen van oppositie tegen een door een ander gedeponeerd merk dat verwarringwekkend veel op dit merk lijkt. Veel meer daarover kunt u lezen in een eerder blog.
Wilt u meer weten over bescherming van uw merkrechten of over het kiezen van een bedrijfs- en/of merknaam, waarbij merkbescherming een belangrijke voorwaarde is? Neem dan contact met ons op!
