‘Breaking news’, zouden de Amerikaanse televisiezenders hebben uitgeschreeuwd. ‘Een echte soap’, zo karakteriseerden de Nederlandse media de ontwikkelingen rond de trainers van AZ.
Was AZ enige jaren geleden veel in het nieuws vanwege de perikelen rondom Dirk Scheringa, nu krijgt AZ de volle laag vanwege de affaire Alex Pastoor. Hoe gaat dit aflopen?
Sinds 26 augustus stond hoofdtrainer Marco van Basten niet meer op het veld wegens gezondheidsklachten. Zijn taak werd tijdelijk overgenomen door assistent Alex Pastoor. Op vrijdag 12 september bracht De Telegraaf het nieuws naar buiten dat Van Basten zou stoppen. AZ was er niet blij mee, evenmin als Van Basten. Er was sprake van een ‘lek’: had Alex Pastoor of zijn zaakwaarnemer Arnold Oosterveer vertrouwelijke informatie doorgespeeld aan De Telegraaf? Hadden AZ en Van Basten nog geen overeenstemming bereikt? In ieder geval werd het nieuws door AZ technisch directeur Earnest Stewart én door Van Basten toen nog ontkend.
Op dinsdag 16 september volgde een persconferentie en werd bekend gemaakt dat Pastoor en Van Basten stuivertje zouden wisselen: Pastoor zou de nieuwe hoofdtrainer worden en Van Basten de nieuwe assistent. De publicatie in De Telegraaf op vrijdag was misschien voorbarig, maar op dinsdag leken alle neuzen dezelfde kant op te staan. ‘Pastoor eindelijk hoofdtrainer van AZ’, was te lezen.
Breaking news
Maar op donderdag 18 september was er ‘breaking news’ en werd bekend dat AZ op woensdag al had besloten om afscheid van Pastoor te nemen, en wel met onmiddellijke ingang. Waarom? AZ en Pastoor waren het niet eens geworden over de voorwaarden: Pastoor had als assistent een meerjarig contract, maar zou als hoofdtrainer alleen tot het einde van het seizoen kunnen blijven; AZ wilde daarna alle opties openhouden. Pastoor wilde echter ook als hoofdtrainer een meerjarig contract.
Voor beide visies valt wat te zeggen, alhoewel het standpunt van AZ het meest logisch lijkt; Pastoor was immers niet als hoofdtrainer aangenomen en AZ moest de mogelijkheid open houden om aan het einde van het seizoen een nieuwe hoofdtrainer te kunnen aanstellen. Over de optie dat Pastoor tot het einde van het seizoen interim hoofdtrainer zou zijn en daarna weer assistent is in de pers niets te lezen.
Maar rechtvaardigt dat een beëindiging van het contract, en wel met onmiddellijke ingang? Absoluut niet. En daarom is er meer aan de hand.
Op donderdag werd eerst nog het gerucht naar buiten gebracht dat Pastoor (of zijn zaakwaarnemer) toch werd verweten de tipgever van De Telegraaf te zijn geweest, reden voor AZ om het vertrouwen in Pastoor op te zeggen, maar Stewart liet weten dat beide partijen het niet eens konden worden over de duur van het contract als hoofdtrainer. Het alternatief dat Pastoor assistent zou blijven was geen optie meer zodat AZ en Pastoor in gezamenlijk overleg hadden besloten tot een einde van het contract.
Pastoor reageerde echter alsof hij door een adder was gebeten. Hij ging absoluut niet vrijwillig weg en liet weten dat hij via de Vereniging van Contractspelers VVCS tegen zijn ontslag zou protesteren. En dat voedde de geruchten verder. Werd Pastoor toch verweten de tipgever te zijn en wilde AZ daarom van hem af?
Presentator Jack van Gelder namens de RvC van AZ
Op vrijdag 19 september was Earnest Stewart te gast bij het tv-programma Voetbal International en werd duidelijk dat er toch twijfels waren over de rol van Pastoor bij het uitlekken van het nieuws over Van Basten. Maar tijdens de uitzending van Studio Voetbal op zondag 21 september mocht Pastoor zijn kant van het verhaal vertellen. Pastoor vertelde eerst dat hij weg moest omdat AZ twijfelde aan zijn integriteit, maar toen kwam presentator Jack van Gelder met nieuws. Hij had met de Raad van Commissarissen van AZ gesproken. Namens de RvC kon Van Gelder aan Pastoor melden dat Pastoor noch zijn zaakwaarnemer werden gezien als het lek naar De Telegraaf. Maar de integriteitskwestie bleef overeind. Pastoor zou Van Basten hebben gezien als een adviseur en hij had zich ondermijnend opgesteld richting Earnest Stewart.
AZ moest deze berichtgeving van Van Gelder, kennelijk namens de RvC, nog bevestigen. Op maandag verklaarde AZ dat partijen uit elkaar zijn gegaan vanwege een integriteitskwestie. Pastoor werd niet verweten richting De Telegraaf te hebben gelekt, maar er was wel sprake van oncollegiale acties en uitlatingen van de kant van Pastoor.
Hoe nu verder?
Is Alex Pastoor het slachtoffer of de dader? Heeft AZ richting Pastoor onzorgvuldig gehandeld of heeft Pastoor de breuk aan zichzelf te wijten?
Feiten en geruchten lopen door elkaar. AZ en Pastoor hebben onderhandeld over het hoofdtrainerschap. AZ heeft bekend gemaakt dat Pastoor hoofdtrainer zou worden, maar over de voorwaarden werd nog verder gesproken. Vervolgens bracht AZ naar buiten dat over de contractduur geen overeenstemming was bereikt en dat het contract was beëindigd.
Tot zover duidelijk. Maar zoals gezegd is het niet binnen een paar dagen bereiken van overeenstemming over de duur van een contract, geen reden voor beëindiging met onmiddellijke ingang. Eerst was er het gerucht dat Pastoor, of zijn zaakwaarnemer, had gelekt. Dat werd ontkend, maar vervolgens verklaarde AZ dat er wel een integriteitsprobleem was.
Integriteit
Wat houdt integriteit in? Van Dale beschrijft integriteit als eerlijkheid, onkreukbaarheid. Maar ontslag wegens strijd met de in acht te nemen integriteit komt uit het ambtenarenrecht. Daar is het lekken naar de media strijdig met de in acht te nemen integriteit en reden voor ontslag.
Handelen in strijd met de in acht te nemen integriteit in het civiele recht kan leiden tot een vertrouwensbreuk en daarmee een verstoorde arbeidsverhouding, hetgeen een reden is om de arbeidsovereenkomst te beëindigen. Er kunnen omstandigheden zijn dat de werknemer het vertrouwen dat de werkgever in hem stelt op onherstelbare wijze heeft geschonden.
AZ mag van de belangenvereniging Coaches Betaald Voetbal CBV op zoek naar een nieuwe coach, na de toezegging dat het arbeidsconflict met Pastoor op correcte wijze wordt afgewikkeld. Dat betekent waarschijnlijk dat Pastoor niet meer bij AZ terugkeert en dus zullen partijen ‘goedschiks of kwaadschiks’ het contract van Pastoor moeten afwikkelen. Er zal over vergoedingen worden onderhandeld of geprocedeerd. Daarbij zal de hoogte van de vergoeding mede afhankelijk zijn van de mate waarin het vertrouwen van AZ is geschonden. Wat precies is gebeurd lezen we niet in de pers. En het is de vraag of dat ooit duidelijk wordt, want als een regeling wordt getroffen, is de geheimhoudingsclausule met een flinke boete juist een bepaling die niet wordt overtreden. Het betekent wel het einde van een voor alle betrokkenen nare soap.