Maandag 7 november/ Dinsdag 8 november 2011
Met 8 personen van de Zimbabwe projectgroep van Advocaten zonder Grenzen zijn wij op maandag 7 november aangekomen in Harare. Kort na aankomst zijn we direct naar de eerste afspraak gegaan. We hadden een ontmoeting op het advocatenkantoor Maunga & Maanda met Trust Maanda. We hebben onze projectplannen toegelicht; te weten het open legal resources project en legal aid for juveniles in detention. De ontmoeting diende met name om een reality check te hebben voor onze projectplannen. Volgens Trust Maanda is er een grote behoefte aan het verbeteren van toegang tot rechtsbronnen. Op dit moment is het moeilijk om toegang te krijgen tot rechtspraak en wetgeving. Niet alleen voor advocaten, ook voor officieren van justitie en rechters. Dit is voor ons bijna ondenkbaar om zo je praktijk uit te moeten oefenen.
Daarna hadden we een afspraak bij de Law Society of Zimbabwe (Orde van Advocaten). Tijdens dit gesprek hebben we gesproken over wat de Law Society doet op het gebied van het verbeteren van de kwaliteit van de advocatuur door middel van het toegankelijk maken van een kennis databank.
Tussendoor even een kort bezoek aan een boekhandel om onze kantoorbenodigdheden aan te vullen. Raar om te bemerken dat de boekstore leeg was en dat wij als wisselgeld pennen en potloden kregen, omdat er geen wisselgeld voorhanden was. Dit geeft wel aan hoe de economische situatie op dit moment is.
Vervolgens hebben we gedineerd met Alice Krispijn die samen met Advocaten voor Advocaten en Kennedy Van der Laan een project doet bij Zimbabwe Lawyers for Human Rights. Ook deze ontmoeting was zeer verhelderend, omdat zij al enige tijd in Zimbabwe midden in de praktijk staat.
Dinsdag 8 november:
De eerste afspraak deze dag was met de gehele projectgroep. We hebben Zimbabwe Lawyers for Human Rights bezocht. Het was een zeer inspirerende ontmoeting. Zij verlenen rechtsbijstand in mensenrechtenzaken en hebben ook een eigen piketregeling (hotline). Ze moeten onder zeer moeilijke omstandigheden en met grote risico's hun werk uitoefenen, maar met veel betrokkenheid en energie.
Na deze ontmoeting is de groep opgesplitst. Het ene deel heeft een bezoek gebracht aan de Legal Resources Foundation. Een organisatie die verantwoordelijk is voor de weinige publicaties van uitspraken die voorhanden zijn. Zij hebben als droom om een E-library op te zetten en willen graag onze hulp daarbij. Verder hebben wij aansluitend een bezoek gebracht aan de bibliotheek waar alle juridische boeken, wetten en jurisprudentie zou moeten staan. De inhoud van de bibliotheek is schrikbarend. Er stonden slechts twee kasten met boeken met sterk verouderde boeken (zie foto). Het is duidelijk dat hier veel hulp nodig is.
Het andere deel van de groep heeft Justice for Children Trust bezocht. Er is een groot gat in het strafrecht in Zimbabwe dat deze organisatie probeert in te vullen, met name op het gebied van juridische bijstand aan de jeugd. Zoals zoveel organisaties hebben aangegeven, is hetgeen in wetten is neergelegd niet hetzelfde als het in de praktijk wordt uitgevoerd. De wetten worden niet nageleefd, sterker nog; het OM en zelfs rechters zijn niet eens op de hoogte van de wetten die van toepassing zijn op het jeugdstrafrecht. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen volwassen strafrecht en jeugdstrafrecht. De minimale leeftijd waarop je vervolgd kunt worden in Zimbabwe is officieel 14 jaar, maar het komt voor dat kinderen van 7 jaar worden opgepakt. Deze organisatie werkt samen met ongeveer 30 advocatenkantoren, zowel op het gebied van civiel als strafrecht. De civiele zaken zijn op basis van pro deo en daarvoor wordt dus niets uitbetaald en voor een strafrechtzaak wordt ongeveer $ 100,- betaald. Vaak zijn het vrij zware strafrechtelijke zaken, omdat er dan pas een advocaat aan te pas komt. Er zijn heel veel handleidingen over kinderrechten door deze organisiatie gemaakt voor zowel justitie, politie en het OM.
In de avond hebben we gedineerd met een aantal vooraanstaande advocaten die onder andere mensenrechtenzaken behandelen. Het was zeer informatief en we hebben goede contacten gelegd. Beatrice Mtetwa hield een zeer indrukwekkende speech waarin ze ons bedankte voor onze steun en interesse en waarin ze aangaf dat het feit dat mensen van buiten hun best voor hun doen, maakt dat zij alleen maar nog meer energie krijgen om te knokken voor een goed rechtssysteem in Zimbabwe.
Morgen staan op het programma:
1. ontmoeting met Unicef;
2. ontmoeting met HIVOS;
3. lunch met Nederlandse ambassadeur;
4. ontmoeting met Youth Agenda Trust;
5. ontmoeting met Professor Geoff Feltoe en Professor Maduku van de University of Zimbabwe.
Tot nu toe is het een zeer nuttige en inspirerende reis.
Groet vanuit Zimbabwe,
Advocaten zonder Grenzen
